مقاله

سی‌سخت شهری که نامش ناگفته فریاد می کند . در مقابل مشکلات سرسخت و همچون کوه سترگ دنا ، که به سختی قد خم میکند. مردمانش آرام اما سخت کوش ،زلزله ها و مصائب طبیعی متعددی را در طول زندگی تجربه کرده اند ،اما همواره ایستادگی کرده اند. مردمانی که از پیشینه فرهنگی در اموزش , کار گروهی و مشارکت در امدادرسانی برخوردار هستند. ( حادثه هوایی هواپیما و تشکیل کمیته های مردمی برای امداد رسانی نمونه خوبی از مشارکت جمعی مردم برای یاری و امداد است) .

سی‌سَخت شهری در ۳۵ کیلومتری شمال غربی شهر یاسوج ، مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد ایران جای دارد و مرکز شهرستان دنا‌ می‌باشد. اهالی این شهر از مردمان لر هستند.
شهر در زیررشته کوه دنا قراردارد که بلندترین قله زاگرس به نام قاش مستان بر روی آن  جای گرفته‌است و منطقه‌ای گردشگری به‌شمار می‌آید. از جمله مناطق گردشگاهی این شهر می‌توان به کوه گل-چشمه میشی-دشتک-بندان و تنگه‌ی نِول از آن نام برد.  برای مسافرت به این شهر می‌توان از جاده یاسوج به سی‌سخت بهره برد؛ یا از اصفهان-سمیرم-سی سخت به این شهر رسید. 

۲۹ بهمن سال ۱۳۹۹  حوالی ساعت ۲۲  شب زلزله‌ای با قدرت ۵.۶ ریشتر شهر سی سخت و روستا‌های پیرامونی آن را به لرزه درآورد. این زلزله دامنه وسیعی داشت و بخش‌های زیادی از استان کهگیلویه و بویراحمد و اصفهان را تحت تأثیر قرار داد. در جریان  این زلزله بالغ بر ۸۶ روستا  آسیب دیدند.

هر چند در این زلزله تلفات جانی ثبت نشد، اما بیش از ۶۰ نفر مصدوم و راهی بیمارستان شدند.  از سویی نیز بر اساس گزارش‌های منتشر شده ١٤ هزار نفر در این منطقه تحت تاثیر زلزله قرار گرفتند و به بیش از ۳ هزار واحد مسکونی از ۶۰ تا ۱۰۰ درصد خسارت وارد شده است.

 اکثر خانه های تخریب شده شامل بافت  های قدیمی و فرسوده  شهر بوده است و  بیشترین خسارت وارد شده در محدوده شمال شهر سی سخت در منطقه قلعه و خیابان مطهری بود.

 فضاهای آموزشی شامل مدارس و یا ساختمان های اداری هرچند آسیب جدی دیده است اما در قیاس با واحدهای مسکونی  از شدت کمتری برخوردار بود.

براساس گفته حمید محمدی زاده رئیس اداره روابط عمومی آموزش و پرورش استان کهگیلویه و بویراحمد در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، درباره آسیب مدارس در کل منطقه  در زلزله سی سخت اظهار کرد: 8 مدرسه و یک خوابگاه شبانه روزی باید به طور کامل تخریب و مجدد ساخته شوند.

وی افزود: 64 مدرسه نیز آسیب دیده‌اند . 12 مدرسه بین 20 تا 70 درصد آسیب دیده‌اند و 52 مدرسه بین 10 تا 30 درصد آسیب دیده‌اند که نیازمند بازسازی هستند.

محمدی زاده گفت: مدارس روستاهای کریک، توت نده،گندی خوری، کوخدان و روستاهای نزدیک به شهر سی سخت نیز بین 20 تا 40 درصد آسیب دیده اند.

در طی سفر گروه بازدید کننده از شهر مشاهده شد، با گذشت دو هفته از زلزله توزیع مواد غذایی و اقلام گرمایشی شامل چادر و هیتر به خوبی  در حد قابل قبول ساماندهی و.بر اساس گفته افراد محلی امنیت در منطقه برقرار است و کمتر موردی از دزدی یا آسیب و وسایل دیده شده است.

بهداشت منطقه:

 مراکز بهداشتی شهر بر اساس گفته افراد محلی  خوشبختانه در حال فعالیت بودند و در صورت نیاز به خدمات بیشتر ، بیماران به شهر یاسوج اعزام می شدند.

در بازدید میدانی و صحبت با کودکان زنان و مردان هنوز اثرات ترس از واقعه  مشهود بود .نوجوانان در بازدید ها  دچار اضطراب بودند در صحبت با خانواده‌ها بزرگسالان به خصوص سالمندان که خانه های خود را از دست داده بودند سرگردانی و بی‌خانمانی  آنها را رنج می‌داد .آنها نگران چگونگی ساخت منازل خودشان و بازپرداخت وام‌ها بودند. میانسالان نیز نگرانی های خود را از شرایط موجود اعلام می‌کردند. اما موردی از تلاطمات سخت و گروهی گزارش نشده بود با توجه به زمان رخداد زلزله  خوشبختانه کشته نشدن افراد و سابقه زلزله های گذشته سطح تنش های روانی پایین بود اما همه نگران آینده بودند.

 اشتغال :

 شغل اصلی مردم کشاورزی و دامداری است و در تابستان‌ها ییلاقات  موجود در سی سخت پذیرای تعداد بسیاری از مسافرین از استان‌های خوزستان اصفهان و شیراز می باشد که خود همین باعث ایجاد فرصت های شغلی بسیار قابل توجهی برای آنان بوده است .انتظار میرود که حوزه گردشگری در این رابطه  با آسیب هایی روبرو شود . بخش خدماتی شهر شامل مغازه ها با یک وقفه کوتاه به کار خود ادامه داده اند.

طرح مساله :

پروزه حمایت از کودکان نیازمند زلزله سی سخت براساس 2 فاکتور  زیر تعریف شده است .

1. پویش یک نهاد مردمی است که جمعی از نیک اندیشان برای حمایت و یاری به کودکان  آن را تشکیل داده اند . این نهاد با توجه به  اینکه از زمان تاسیس آن ( هیات مدیره ) حدود 5 ماه را بدون هیچگونه فعالیتی طی کرده بود  و از آن جا که اعضا علاقمند بودند هرچه سریع تر فعالیت خود را شروع کنند  تا ببیند چگونه میتوانند یک کارگروهی را تمرین کنند در اولین گام در جلسه هیات مدیره در تاریخ        ۰۵/۱۲/۹۹ تصمیم گرفتند در رابطه با زلزله رخ داده اقدامی را انجام دهند . از سوی دیگر این محکی برای ارزیابی حامیان پویش محسوب می شد که اعضا هیات مدیره هیچ گونه شناختی از همراهی آنها نداشتند.
2. از سوی دیگر  کودکان  این منطقه براساس اهداف تعریف شده پویش جز گروه هدف پویش  قرار داشتند .

پیشنهادات طرح شده از سوی اعضا قبل از سفر  حول دو مورد طرح شده بود :

الف – ساخت یک مدرسه

ب   - انجام یک رشته  اقدامات جهت سامان دهی وضعیت و شرایط فعلی ( در زمان بازدید)کودکان

بر اساس بازدید به عمل آمده از  فضای آموزشی در منطقه به همراهی آقای ملک و سوابق ایشان در مهندسی ساختمان و تجربه ساخت مدرسه در کرمانشاه و لرستان  موارد زیر مشخص شد( البته زمان بازدید نیز بسیار کوتاه بود)

1. در اکثر موارد مدارس بازدید شده ، برخلاف آن چه که اداره آموزش و پرورش ادعا میکرد ، ساختمان ها نیاز به تخریب ندارد و میتوان آن را بازسازی نمود.
2. میزان فضای آموزشی در منطقه شامل فضاهای با قدمت بالای 30 سال و فضاهای جدید همگی بیش از میزان دانش آموز متقاضی میباشد . و در صورت مدیریت صحیح بسیاری از فضاهای باقیمانده میتواند پاسخگوی مراجعین در مقاطع متفاوت تحصیلی باشد.
3.  در بازدید به عمل آمده از روستای کوخدان  با توجه به بزرگی روستا و روستاهای مجاور ، مشخص گردید که تعداد دانش آموزان دبستان تنها ۱۰ کودک بوده که دلیل این امر را والدین و مدیر مدرسه نزدیکی به  شهر یاسوج و گرفتن خدمات بهتر در این شهرستان به عنوان مرکز استان می‌دانستند. یعنی بسیاری از والدین ترجیح می‌دهند کودکان خود را به این شهر جهت تحصیل اعزام کنند. در بازدید دیگری از یک مرکز شبانه روزی مشخص شد که تعداد دانش آموزان در این مدرسه تنها ۳۰ نفر بودند در صورتیکه محوطه موجود و ساختمان‌های موجود بالغ بر هزاران متر بوده است.

لذا با توجه به موارد طرح شده در بالاپیشنهادات زیر بعد از برگشت تیم بازدید کننده در جلسه هیات مدیره طرح شد:

با توجه به نیازهای موجود در چند دسته پویش میتواند کمک های خود را به منطقه انجام دهد:

1. کمک به ساخت فضاهای آموزشی
2. کمک به ساخت فضاهای مسکونی
3. کمک  های حمایتی از جمله سبد غذایی
4. کمک های هدفمند  به خانواده های نیازمند که دارای کودک هستند

گروه  بازدید کننده با توجه به وضعیت منطقه و اولویت های موجود پیشنهاد کرد که ساخت فضای اموزشی به زمان دیگری موکول شود.

از سوی دیگر در ساخت فضاهای مسکونی از جنس اهداف پویش محسوب نمیشد.

لذا 2 مورد 3 و 4 با توجه به اهداف پویش مورد بحث قرارگرفت . و در نهایت با پرداخت کمک معیشتی نقدی به کودکانی که دارای شرایط زیر باشند تصویب شد.

 شرایط پرداخت کمک نقدی  :

1. کودکان در خانواده هایی که  در شرایط دشوار زندگی میکنند ( کودک کار-فقر مالی –دچار آسیب های اجتماعی و..... )
2. کودکانی که والدین آنان فوت کرده باشند و تحت سرپرستی دیگر اقوام قرار دارند.
3. کودکانی که مادر به علت جدایی یا نبود پدر  در حال نگهداری از کودک هستند.
4. کودکانی که سرپرست خانواده از کار افتاده است و امکان اشتغال برای وی موجود نیست .

روش کار :

پیشنهاد شد که با توجه به حضور نیروهای محلی و مورد تائید ، این دوستان لیستی بر اساس شرایط تعیین شده از سوی پویش ، تهیه و ارسال کنند و در هرمرحله از پرداخت این دوستان با رصد کردن شرایط نسبت به اصلاح لیست اقدام نمایند.

نحوه پرداخت:

با توجه به نزدیکی سال نو و تاثیر( هرچند کوتاه مدت ) این گونه اقدامات  پرداخت ها به ترتیب زیر انجام شود.

1. پرداخت 5،000،000 ریال در اسفند ماه 1399
2. پرداخت 3،000،000 ریال در پایان فروردین ماه 1400
3. پرداخت 3،000،000 ریال در پایان اردیبهشت ماه 1400

ارزیابی و نتایج :

ارزیابی طرح ها معمولا نیازمند  طراحی فرایند از شروع پروژه  است اما ،از سوی دیگر این پروژه در یک بازه سه ماهه و بیشتر جهت حمایت مقطعی  طراحی شده بود و فرصت کافی برای طراحی این فرایند امکان پذیر نبود.لذا گروه  تنها با اعتماد به   تسهیلگران محلی که در محل حضور داشتند میتوانست اثربخشی طرح را شناسایی کند . اما متاسفانه گروه محلی نیز به علت جوان بودن و نداشتن تجربه نتوانستند اطلاعات موثقی در این مورد ارائه کنند .
 

گزارش درآمد و هزینه های پروژه سی سخت

دریافت از کمپین سی سخت                      950،000،000 ریال

کسر میشود:

پرداخت بابت کمپین سی سخت                 397،000،000   ریال

هزینه واریزها                                   6،420،000        ریال

مانده از پروژه                                   552،358،000 ریال

 

جدول پرداخت سه ماهه پویش به خانواده های شناسایی شده